3. Articles and Papers
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item БАЛА ТІЛІНІҢ ДАМУЫ МЕН БАЛАНЫҢ ҰҒЫМДЫ ҚАБЫЛДАУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ(Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен - 2018, 2018) Садуакас Н; Дидар Ж.Балалардың тілі туралы ғылымдар арасындағы даму тарихында, айналасуы мен қалыптасуына сәйкес кейінгі жартылай жүргізілген зерттеулерді қарастырады. Адамдардың жетістікті кеңес алуын, жақындықтарын қуаттылауын және тәрбиелеуінің қажеттілігін түсіндіреді.Item ТАРИХ – ӨТКЕННІҢ САБАҒЫ, КЕЙІНГІГЕ ӨНЕГЕСІ(Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен - 2018, 2018) Мұса Т.Аңдатпа: Мақала Қазақстан Республикасы мемлекетінің нормативтік құжаттарын негізге ала отырып, тарих ғылымымен байланыстырылған. Тарихи сананы қалыптастырудағы елімізге белгілі ғалымдардың еңбектерін тиімді қолданған. Тарих беттерінен алынған оқиғалар желісі мақаланың мазмұндылығымен, бүгінгі өмірмен байланыстылығын нақты аша түскендігін көрсетті. Педагогикалық оқутəрбиемен ұштастырылған.Item НАУРЫЗ МЕРЕКЕСІНІҢ ТАРИХИ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ(Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен - 2018, 2018) Жеңісбек А.Абстракт: Бұл мақалада ежелгі заманнан бері тойланып келе жатқан ұлы мейрамдардың бірі – Наурыз мейрамы жəне түркі, иран тілдес халықтары сүйсініп мерекелейтін ұлттық мереке жайында айтылады. Қазіргі таңда мерекенің маңызды жағы – 2009 жылдың 30 қыркүйегінде Наурыз мейрамын адамзаттың материалдық емес мəдени мұра тізіміне кіруі. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясының шешімі бойынша «Халықаралық Наурыз күні» болып аталып келеді. Сондықтан мерекені дүние жүзі халықтары ерекше деңгейде атап өтеді. Сондай-ақ мақалада «Наурыз» сөзінің мағынасы, тарихы жəне атақты ғалымдардың аталмыш ұлы мереке жайында мəліметтер беруі айтылады. Әр халық өздерінің ұлттық дəстүрі негізінде тойлап, ерекше қуанышқа кенеледі. Өйткені Наурыз мейрамының бізге берері өте мол.Item KAYNAK KÜLTÜR ARACILIĞIYLA TÜRK ATASÖZLERİNİN ÖĞRETİMİNDE İNSTAGRAMIN ÖNEMİ(Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен - 2018, 2018) Паттуллаева Х.; Жұман Г.Atasözleri milletlerin hafızalarının, yaşantı ve deneyimlerinin, kültürlerinin, olay ve durumlara yaklaşım tarzlarının, bakış açılarının yansıdığı kısa, özlü ifadelerdir. Anlatıma derinlik, kolaylık ve akıcılık kazandıran bu kalıp ifadeler, kültürel bilincin nesilden nesile aktarımı ve devamlılığı noktasında Türkçe eğitimi içerisinde kendine önemli bir yer edinir. Atasözlerinin sahip oldukları bu özellikler onları ana dili öğretimin yanı sıra yabancılara Türkçe öğretiminin de temel meselelerinden biri hâline getirmiştir. Yabancılara Türkçe öğretiminde önemi sıkça vurgulanan kültürel aktarımın en kolay ve hızlı şekilde yapılabileceği ürünler olarak atasözleri ön plana çıkmaktadır. Makalede, yabancılara Türkçe öğretiminde atasözlerinin öğretiminde ana dili ile hedef dil arasındaki benzerliklerden faydalanmanın önemi üzerinde durulmuştur. Buradan hareketle Türkçe ve Kazakça’da benzerlik arz eden atasözleri tespit edilmiş ve bir liste hazırlanmıştır. Hazırlanan liste, kelime ve anlam benzerliği olanlar ile yalnızca anlam benzerliği olan atasözleri olarak iki kısımda ele alınmıştır ve mobil uygulamarından instagram programı üzerinde kavratılması amaç edilmiştir.Item KAZAKÇA VE TÜRKÇEDE BULUNAN ORTAK ATASÖZLERİNİN KULLANIMI(Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен - 2018, 2018) Feruza Zh.Makalemizde Kazak ve Türk dillerindeki ortak ve benzer atasözlerinin kullanımın incelemeye çalıştık. Akraba dilllerdeki ortak atasözleri, kelimeler yönünden farklılık gösterse de anlam yönünden benzerlikler gösteriyor. Bu çalışmada, Kazak ve Türk ortak ve benzer atasözleri ele alınmıştır. Kazak ve Türk dillerinde bulunan atasözlerde ortak değerler ifade edilir. Ortak değerler, halkların çoğunluğu tarafından kabul edilen ortak düşünce, inanç ve ahlak nitelikleridir. Atasözlerinin söylenmesindeki maksat bu değerleri nesilden nesile aktarma ve öğretmektir. Türk ve kazak dillerinde atasözleri, “makalmatel”, “sav”, “mesel”diye adlandırılır ve milletlerin asırlarca süren tecrübeleri, düşünceleri ve fikirlerini ifade eder ve zengin halk kültürünün bir parçasıdır. Makalemizde bu atasözlerinden bol bol örnekler vermeye çalıştık.Item YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE SIFAT-FİİLLERİNİN ÖĞRETİMİNDE ATASÖZLERİNDEN YARARLANMA(Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен - 2018, 2018) Эсра Г.Yabancılara Türkçe öğretiminde dersin verimli, zevkli ve becerilerin geliştirici hale getirilmesinde edebi metinler önemli yardımcı kaynaklardandır. Edebi metinler aracılığıyla öğrencilerin dil zevkleri, estetik bakış ve hedef dilin kültürüne olan ilgi ve sevgisi oluşturulur. Bu nedenle dilsel ve kişisel becerilerin geliştirilmesi için yabancı dil öğretiminde edebi türlerin araç olarak kullanılması önemlidir. Çаlışmаdа, yаbаnсılаrа Türkçе öğrеtіmіndе halk edebiyatı türlerinden atasözlerinden yararlanarak sıfat-fiillerinin öğretimi konusu üzerinde durulmuştur. Sıfat-Fiilleri Türkçenin öğretiminde önemli bir yer tutmaktadır. Çok basit bir cümle içerisinde bile en az bir fiilimsi türü kullanımına yer verilir. Dolayısıyla fiilimsilerin öğretimi başlı başına ele alınması ve materyal geliştirilmesi gereken meselelerden biridir. Folklor ürünlerinden olan atasözlerinden yararlanılararak öğrencilerin zihinsel ve dilsel becerilerini geliştirebiliriz.Item ҚАЗАҚ ЖӘНЕ ТҮРІК ФРАЗЕОЛОГИЗМДЕРІНДЕГІ «ЖҮРЕК» КОНЦЕПТІСІ(Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен - 2018, 2018) Исатай А.; Жанболатова С.Бүгінгі таңда тілі, діні, мəдениеті əр түрлі тілдердегі концептілерге лингвомəдени талдау жасау арқылы, сол концептілердің тілдегі ұлттықмəдени ерекшелігін анықтау өзекті мəселе болып табылады. «Концепт –тілдік ақпаратты кодтайтын, сөздің ішкі мазмұнын, мəнін танытатын, оның затқа, реалийге қатысын, шындықты бейнелеуін көрсететін жəне сол ақпаратты келер ұрпаққа жеткізетін тілдік таңбалар жиынтығы». Кез-келген тілдегі концептілер жүйесі қоршаған орта туралы қалыптасқан ақпараттардың жиынтығы түрінде түзіледі, осы ақпараттар жиынтығы ғаламның тілдік бейнесін түзеді. Тіл білімінде соматизмдердердің фразеологизм жасауға қатысу дəрежесінің түрлілігі дене мүшелері қызметінің адам үшін аса белсенділігімен анықталады. «Жүрек – қорқыныш, қайғы, мұң, қуаныш, жақсылық, махаббат, сезім, сүйіспеншілік нышаны ретінде қазақ жəне түрік фразеологизмдерінің құрамында кеңінен көрініс тапқанын байқауға болады. Осыған байланысты, мақалада қазақ жəне түрік халықтарының тілдік санасындағы “Жүрек” концептісі қорқыныш, қуаныш, махаббат, қайғы-мұң т.б. лексика-семантикалық топтарға жіктеледі. Мұнымен қатар, мақалада қазақ жəне түрік фразеологизмдеріндегі “Жүрек” концептісіне лингвомəдени талдау жасалып, олардың лингвомəдени ерекшеліктері анықталады.Item ҚАЗАҚ ЖӘНЕ ТҮРІК ТІЛІНДЕГІ «ҚОНАҚ» КОНЦЕПТІСІНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ(Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен - 2018, 2018) Кемелбекова А.Соңғы жылдары жаһандану əсерінен де дүние жүзі халықтарының арасындағы қарым қатынас, ұлт өкілдері арасындағы байланыстар да арта түсуде. Әр ұлттың түп негізі болып табылатын, мəдениетпен тығыз байланысты концептілер үлкен маңызға ие болуда. Бір ұлттың тілін үйрену үшін мəдениетін, салт-дəстүрін жетік білгеніміз абзал. Тіл, діл, дін, салт-дəстүр, мəдениет, əдебиет деп əрі жалғыстыра беруге болатын ұзын тізбек барын да білеміз.Осыған орай соңғы кездері қазақ тіл білімінде когнитивтік лингвистиканың негізгі категориясы болып табылатын концептті нақты дəйектер негізінде ашуға бағытталған еңбектердің көбейіп келе жатқаны байқалады. Зерттеулерінде ғалымдар тағдыр, өмір, өлім, мұң, бақыт, батырлық, түр-түс, сұлулық, т.б. концептілердің мазмұнын көрсетіп, оларды жан-жақты қарастырған. Бүгінгі жұмысымызда концепттің құрылымын, яғни, концепттің негізгі қабаттары мен оның құрылымдық типтеріне жалпылама мəлімет бере отырып, қазақ жəне түрік тіліндегі «қонақ» концептісінің құрылымдық типтерін салыстырдық. Әрине, түбі бір түркі халықтарынан болғандықтан ұқсастықтар баршылық. Алайда, əр ұлттың өзіне, мəдениетіне, түсінігіне жəне т.б. байланысты өзіне тəн ерекшеліктері де жоқ емес.Item ҚАЗАҚ ЖӘНЕ ТҮРІК ТІЛДЕРІНДЕГІ АҚ / ҚАРА СӨЗДЕРІ ҰЙЫТҚЫ БОЛҒАН ФРАЗЕОЛОГИЗМДЕРГЕ ЛИНГВОМӘДЕНИ ТАЛДАУ,(Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен - 2018, 2018) Алтыншаш Қ.Бүгінгі таңда лингвистикада түр-түс атауларының зерттелуіне айрықша мəн беріліп келеді. Түр-түс атаулары– əрбір халықтың ұлттық мəдениетін танып-білудің негізгі құралы. Зерттеушілердің бұл салаға қызығушылықпен қарауының басты себебі – осында. Мəдениетаралық қатынастың кеңеюіне байланысты, тілі, діні, мəдениеті əр түрлі тілдердегі түр-түс концептісін ашатын сөз тіркестеріне лингвомəдени талдау жасау арқылы, «түр-түс» атауларының тілдегі ұлттық-мəдени ерекшелігін анықтау өзекті мəселе болып табылады. Мақалада ғылыми зерттеулерде қара түске байланысты атаулар мағынасына қарай бірнеше топқа бөлініп, жамандықтың; қатыгездіктің; бастапқылықтың; киеліліктің қарапайымдылықтың; қайғы-мұңның белгілері ретінде қарастырылады.Item TÜRKÇE DEYİMLERİN ÖĞRETİMİNDE TELEGRAMDAN YARARLANMA(Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен - 2018, 2018) Сері Б.Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenler günlük hayatta deyimlerle sıkça karşılaşırlar. Bu durum Türkçenin yabancı dil olarak öğreniminde güçlük oluşturarak, hedef dilde iletişimin oluşmasını engellemektedir. Dolayısıyla dilin etkin kullanımı için deyimlerin öğretimi kaçınılmaz hale gelmektedir. Mobil internet kullanımının artması ve akıllı telefonların iyice hayatımıza girmeye başlaması ile birlikte klasik telefon kullanma alışkanlığımızda değişmeye başlamıştır. Bu nedenle çalışmamızda yabancılara Türkçe deyimlerin öğretiminde mobil uygulaması olan Teltgram kullanımının etkisini araştırmış bulunmaktayız. Makalede yabancılara Türkçe deyimlerin öğretiminde Telgramın kullanımının yarararı üzerinde durulacak, uygulamalara yer verilecek ve Telegram kullanımının öğrencilerin başarı düzeyine etkisinden bahsedilecektir. Kaynak tarama, anket, görüşme, testler vs. araştırma yöntemleri kullanılmış olup, yabancılara Türkçe deyimlerin öğretiminde Telegramın öğrenci başarısına etkisi pedogojik deneylerle kontrol edilmiş ve araştırmanın deneysel sonuçları tablolar ve grafiklerle gösterilmiştir.Item Cardinality of survival set for the chaotic Tent map with holes(2020 International Young Scholars Workshop, 2020) Aitu N.; Bayadilova G.Abstract. The aim of this paper is to give an overview of the dynamics of one dimensionaldiscrete dynamical systems: Tent map family T_3, Doubling map E_2 and shift map σ are investigated. Let I-intervals(Holes) lie in the interval [0,1) and let E_2 be a Doubling map. The survivor set Ω(I) :={x∈[0,1) : E_nx /∈ I, n≥0}. Depending on location and size of the intervals we will characterize the survivor set Ω(I) infinite or finite. Also we will show conjugacy of some maps that used in this paper. By using conjugacy of functions we will show that the Survivor set is infinite or finite in another composition of maps. The Cantor sets Λ that occur as non-survivor sets for c >2 from Tent map family T_c.[1]Item Effects of formulating math problems on primary students` performance(2020 International Young Scholars Workshop, 2020) Abdilazim A.; Auyesbay B.Abstract. In maths classrooms at every level in all countries of the world, students can be observed solving problems. The quality and genuineness of these maths problems has been the theme of many arguments and debates in recent years.In this article we are going to show and compare the performance of primary school students using our experiment. We collected 20 second-grade students and conducted a lesson with traditional way of teaching. At next lesson we had took an examination to check if our students have comprehended the material and got the results. The next lesson they were given tasks to pose problems related to the same topic we had learned last time and took another exam with the same level of difficulty and a slight change of numbers and got the results as well. The change and progress of students impressed us.Item The effect of active learning method on students’ attitude towards mathematics(2020 International Young Scholars Workshop, 2020) Kazmagambet B.; Ibraimova Zh.; Kaimak S.Abstract. The world is changing so fast, and therefore education needs to adapt to the challenges of times. In order to update the content of school education in the Republic of Kazakhstan modern trends are going to be used. These trends contain pedagogical methods that can be used to preserve and even increase internal motivation, as active learning. Active learning method is an treatment where students participate or interact with the learning process, as opposed to passively taking in the information. The goal of this study is to identify the impact of active learning method on 10th grade students’ attitude towards mathematics of the students the second semester of the school year 2019-2020. More specifically, it attempted to determine and compare the attitude toward mathematics of students’ exposure to active learning and traditional teaching strategy. The Likert scale used to evaluate the attitude of students toward mathematics. Mean, Cronbach value, T-test were the statistical tools used in anatomizing and interpreting the research data. The discovering showed that the students in the active learning group had auspicious attitude than students in the conventional teaching group. According to the findings after research, we saw the direct relation between attitude and active learning. It is concluded that the students’ attitude toward mathematics was better by using active learning strategy. It is recommended that mathematics teacher should use active learning strategy in order to improve the attitude toward mathematics of the students.Item Investigate mathematical creativity in the fractions topic in fifth grade students(2020 International Young Scholars Workshop, 2020) Assan M.Abstract. The article discusses the methodological problem of familiarizing a younger student with the concepts of "share" and "fraction" in an elementary school mathematics course. In mathematics textbooks for elementary grades, a student receives information about fractions only through a system of practical actions on real objects, quantities and a description of these actions in the language of special mathematical symbols. Teaching fractions is an integral part of the math program. But why are fractions so hard to understand for children? There are three big things that confuse children most often. 1. We often ask children to complete a series of steps without understanding the reasons for these steps. Sometimes, when they are younger, students are not even ready for the development of concepts. 2. Children often have misconceptions about all the complex topics of mathematics, including fractions. When we can help children resist these misconceptions, learning is often easier. 3. Children struggle with fractions for the same reason that children struggle with many new concepts: they just need practice. Examples of such practical actions are given in the article.Item К вопросу обучения бакалавров предпринимательству(2020 International Young Scholars Workshop, 2020) Мехмет ТашАннотация .В статье рассматривается актуальность вопросов обучения бакалавров предпринимательской деятельности. Показана актуальность этого знания в условиях Казахстана. При рассмотрении данного вопроса автор опирается на основные государственные программы и документы, определяющие стратегию развития страны, в образовательной сфере в том числе. Отмечается, что проблемы обучения бакалавров педагогической направленности предпринимательству недостаточно исследованы. Между тем, по мнению автора, в настоящее время вопросы рыночного подхода к образованию как никогда актуальны.В статье рассматриваются региональные рынки образовательных услуг, обобщается опыт исследователей о предпринимательстве в области образования. Автор также акцентирует внимание на важности предпринимательских компетенций учителя, при этом замечает, что рассматриваемая проблема требует дальнейшего изучения.Item Does discussion have effect on students’ responses?(2020 International Young Scholars Workshop, 2020) Kaymak S.Abstract. Peer instruction teaching method has become an efficient learning strategy at all education grades. Peer teaching method developed by Eric Mazur can be defined as a technique in which participants actively participate in the education process by discussing in a peer group and helping each other in the group during the lesson. The aim of the present research was to investigate the effect of discussion in peer instruction techniques during the lecture. The application was carried out five weeks with 30 students in the first-course education mathematics students in an introduction to mathematical analysis lesson at Suleyman Demirel University in Kazakhstan. Concept test questions were asked to students during the lecture. We analyzed the answers of 32 multiple-choice conceptual different questions. We measured the data by using a ttest (p=.000). The results showed the discussion has a significant influence on the change of students’ responses from inaccurate to accurate answers as previous studies.Item Impact of use of technology in mathematics lessons on student achievement and attitudes(2020 International Young Scholars Workshop, 2020) Sabyr Zh.Abstract. These days, it is accepted that when innovation is utilized suitably in study hall guidance, it has a positive effect on understudy accomplishment or achievement. In addition, utilizing innovation in training or showing assists instructors with giving quick input to understudies and inspires dynamic understudy learning, joint effort, and participation. It additionally assists educators with giving individualized learning openings and adaptability for their understudies. About portion of the understudies were undecided in their perspective towards use of development, around 33% of the assemble delighted in using informative advancement in exercise; yet reasonable over a fourth of the understudies imparted negative perspectives towards using enlightening advancement. As far as tendency, about portion of the understudies supported the use of informative advancement in exercise, in a manner of speaking 16.5% of them didn't support the use of development, and reasonable more than 33% of them were uncertain. My study exploring student success with the use of educational technology was conducted using mathematics as the subject, and it could be repeated with other school subjects. The findings in this study can shed light on the use of educational technology for teaching mathematics in similar education systems around the globe, in order to encourage education administrators to implement use of educational technology in mathematics lessons.Item New methods of teaching law problems & perspectives(2020 International Young Scholars Workshop, 2020) Niteesh K.U.Abtract. There has been shift from, only ‘Class Room Learning’ to the ‘Clinical Method of Learning’ and it will be the major revolutionizing work in the history of Law Teaching. The researcher will discuss in detail the learning by doing method which can be used for teaching law students and also evaluating them. The present ‘Learning by doing Model" can also be used to evaluate various projects of students. Apart from that the researcher will present quite a few models to integrate the different subjects with clinical approach of teaching law and make recommendations as to how this can be mentored and evaluated. The researcher has discussed in detail the model adopted in Galgotias University and its pros and cons and how this model has helped the students in better learning.Item Мектеп оқушыларының сыни тұрғыдан ойлау қабілеттерін дамыту(2020 International Young Scholars Workshop, 2020) Зайтжанова А.С.Аңдатпа. Сыни тұрғыдан ойлау - бұл ХХІ ғасырдағы шығармашылық ойлау (креативті ойлау), қарым-қатынас және топта жұмыс жасау дағдылары сияқты өте маңызды дағды. Бұл дағдылар ХХІ ғасырдағы өмір мен қоршаған ортадағы анағұрлым күрделі жағдайларға дайын оқушылардың ажырамас бөлігі болып табылады. Сыни тұрғыдан ойлау - бұл математикадан есеп шығара алатын оқушыларды және шынымен түсініп есеп шығара алатын оқушылардан ажыратуға болатын негізгі фактор деуге болады. Осы мақалада оқушылардың жалпы оқу және оның ішінде математиканы оқу барысында оларда сыни көзқарастың төмен болу себептері нақтыланған. Математикада сыни ойлау дағдыларын дамытуға күш салу бүкіл әлемде математикалық білім берудің оқу бағдарламасының негізгі күн тәртібіне айналды. Оқушылардың жалпы оқуға және оның ішінде математика оқу барысында оларда сыни көзқарас қалыптастыру үшін қандай әдістер қолдану керектігіне мысалдар келтірілген. Себебі көптеген зерттеушілер сыни ойлау қабілеттерін дамыту математикалық көрсеткіштерді жақсарта алатындығын дәлелдеген. Сыни тұрғыдан ойлау қабілеттерін дамыту оқу бағдарламаларында қолданысы оқушылардың математика пәнінен үлгерімін жақсартуына үлкен үлесін қосады.Item Development of metacognitive skill in teaching mathematics(2020 International Young Scholars Workshop, 2020) Yernazar A.Abstract. The study of metacognitive processes in the context of training and education is currently undoubtedly a priority in metacognitive psychology as a whole. The importance of this group of studies is due in many respects to the large representation of the class of processes in question in educational activities. At the same time, work in this area is not limited to a sample of primary school children, as this has been a significant amount of time. In recent years, the inclusion of the category of metacognition in education affects the educational activities of senior students, graduate students, and generally people involved in continuing education. The study described in this article aims at investigating the relation between the development of metacognition skills and success in learning algebraic identity formulas among middle school students. It uses a quantitative approach. Participants are about 50 students of 7th grade from Oral Bilim Innovation Liceum in Kazakhstan and are divided into two groups, namely experimental and control group. The data is collected by taking a pre-test and post-test from both classes. The diagnostic test is constructed by the researcher and confirmed by university professors. During the research students in the experimental group are familiarized with the concept of metacognition and its strategies such as thinking aloud, self-questioning, reflection and active learning strategies by applying them to solve problems with identity formulas. Finally, the data will be analyzed with ttest and much deeper conclusion will be drawn about the development of metacognitive strategies among students in teaching mathematics.