Көркем прозадағы ырғақ табиғаты

Loading...
Thumbnail Image

Date

2007

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Suleyman Demirel University

Abstract

Мақалада көркем прозадағы ырғақ және оның көркемдік жүйедегі рөлі қарастырылады. Автор ырғақтың тек поэзияға ғана тән құбылыс еместігін, оның прозада да маңызды көркемдік қызмет атқаратынын дәлелдейді. Ырғақ жалпы тіршіліктің табиғи заңдылығы ретінде қарастырылып, адамның тыныс алуы, жүрек соғысы, табиғат құбылыстары сияқты өмірдің барлық ағымынан байқалатыны айтылады. Көркем мәтіндегі ырғақ ойдың дамуына, образдың ашылуына, оқиғалар желісінің тартымдылығына ықпал етеді. Қазақ прозасындағы ырғақ мәселесі арнайы зерттелмегенімен, Ж.Аймауытов пен Ғ.Мүсірепов шығармаларында ырғақтың көркемдік принцип ретінде қолданылатыны мысалдар арқылы көрсетіледі. Әсіресе «Күнікейдің жазығы» повесіндегі ішкі үн, қайталамалар, дыбыстық үйлесім прозаның поэзиямен табиғи жақындығын танытады. Автор прозадағы ырғақтың жанрға, кейіпкер мінезіне, уақыт пен кеңістікке байланысты өзгеріп отыратынын атап өтеді.

Description

Keywords

көркем проза, ырғақ, ішкі үн, көркемдік тәсіл, мәтін поэтикасы, баяндау мәнері, ұлттық прозалық дәстүр

Citation

Әбілов Алдажар / Көркем прозадағы ырғақ табиғаты / Suleyman Demirel University / Сду хабаршысы, 2007